آزمون درس ادبیات (3) دبیرستان شاهد

به نام کردگار هستی                       ا لات آزمون درس ادبیات (3) دبیرستان شاهد                  سو نام ونام خانوادگی      ..................                                         کلاس سوم  .........                         زمان آزمون : 70 دقیقه                                                                                                                                                   تاریخ امتحان :14 /10/ 1390

الف : بیان معنی و مفهوم شعر و نثر ( 6 نمره ) -         ابیات وعبارات زیر را به نثر ساده وروان معنی کنید. 1- فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد و دایه ی ابر بهاری را فرموده تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد . ( 1 ) 2- مه طاسک گردن سمندت              شب طرّه ی پرچم سیاهت   (1) 3-  تنها افراد خوش منظر اجازه ی تشرّف به خواب همایونی را دارند مانند استاد کمال الملک که ربّ النوع وجاهت اند . ( 75/0) 4- خروش آمد از باره ی هردو مرد      تو گفتی بدرّید دشت نبرد ( 75/0) 5- از گزند داس دروگر وقت هیچ روینده را زنهار نیست . (5/0) 6- امیر نیک کوفته شد و پا ی راست افگار شد . (5/ 7- به شکر اندرش مزید نعمت . (5/0) 8- بوسهل بر خویشتن می ژکید . ( 25/0) 9- مدیر مدام پا پی می شد . ( 5/0) 10- مشدی حسن رفته شهر عملگی . ( 25/0)

ب) معنی لغت ،(2 نمره )  -  لغات وترکیبات مشخص شده را معنی کنید.  - خود گنبد چنگی به دل نمی زد.       (                       )جلّا دش رسن   (              )    به گلو افکنده و خبه کرده بود فرد در آن از فرط استیصال   (             ) عقل خود را از دست می دهد. انس با شمشیری آخته   (            )  به میدان رفت. آری ، زمان فرّه    (            ) جوانی را می پژمرد .. زال با سه مجمر  (         )  و سه تن از دانایان بر پشته ای بلند بر آمد. حسنک جبّه ای داشت حبری رنگ      (                      )با سیاه می زد خلق گونه   (                 )

پ ) خود آزمایی ( 4 نمره) 1-  مصراع دوّم بیت" بیامد چنان تا لب هیرمند     همه دل پر از باد و لب پر ز پند " بیانگر چه حا لتی در رستم  است؟   5/0                         2- مشبه ومشبهُ به  رادر عبارت زیربیابید وبنویسید. (5/0)           آفتاب خارو خس مزرعه ی چشم تو          مشبه:                           مشبه به :                       3- منظور از قبطیان و موسی (ع) در بیت " وادی پر از فرعونیان وقبطیان است             موسی جلودار است ونیل اندر میان است" چیست؟ (5/0)            قبطیان (                     )                 موسی (ع)  (                          ) 4- از عبارت " مشتی رند را سیم دادند تا سنگ زنند "در مورد حسنک وزیر در تاریخ بیهقی ، چه پیامی دریافت می شود (5/0) 5- تاگور در قطعه ی " آنان که فانوسشان را بر پشت می برند / سایه هاشان پیش پایشان می افتد " به چه کسانی نظر دارد ؟ (5/0) 6- منظو ر کمال الملک از جمله ی پایا نی متن زیر چیست؟ (5/0)       - کمال الملک: استاد تویی ؛شاهکار این تابلوست . دریغ همه ی عمر یک نظر به زیر پا نینداختم. 7- محوری ترین پیام داستان گاو را بنویسید . (5/0) 8-منظوراز شاه شهید و شاه زنده درعبارت " شما که پرده ها ازصورت شاه شهید ساخته اید یکی هم ازاین شاه زنده بسازید "  چه کسانی است ؟(5/0)   شاه شهید (                            )          شاه زنده (                                  )

ت) د رک مطلب ، (4 نمره ) 1- در عبارت " این مرد لایق و دبیر کافی به نشاط قلم در نهاد و تا نزدیک نماز پیشین از همه ی این مهمّات فارغ شده بود."( 5/0 )      الف) دبیر کافی چه کسی است ؟                    ب) منظور از مهمّات چیست؟ 2- مقصود از موارد مشخص شده در مصراع  زیر را بنویسید. (5/0) ای مرغ سحر ، عشق ز پروانه بیامور     (مرغ سحر....................پروانه .....................)  3- در شعر زیر از تاگور ":  ماه/روشنی اش را در سراسر آسمان می پراکند/ و لکّه های سیاهش را برای خود نگه می دارد . کاریز خوش خیال دارد / که رودها/ تنها برای این هستند / که به او آب برسانند. الف  ) منظور از لکّه های سیاه چیست ؟  (25/0)  ب) مفهوم کلّی بند اوّل شعر چیست؟( 25/0) پ) کاریز نماد چه نوع انسان هایی است ؟ (25/0) 4- در ابیات زیر از سعدی:                           گر کسی وصف او زمن پرسد                         بی دل از بی نشان چه گوید باز                       عاشقان کشتـــگان معشوقند                          بر نیا ید ز کشتـــــــگان  آواز                            الف ) مقصود از" بی دل و بی نشان "را به ترتیب بنویسید. (5/0)       بی دل :                 بی نشان : ب) به نظر شاعر، چرا بی دل نمی تواند سخنی در باره ی بی نشان بگوید؟ ( 5/0) 5-  در بیت " فرمان رسید این خانه از دشمن بگیرید               تخت و نگین از دست اهریمن بگیرید " منظور از تخت و نگین " چیست ؟ (25/)

ث) دانش های ادبی  (3 نمره)  1- آثار زیر از چه کسانی است ؟( 5/0) الف – عزاداران بیل                             ب- نون والقلم 2- سروده های کوتاه شکسپیر چه نام دارد؟ (25/0) 3- داستان گلدسته ها و فلک در کدام اثر جلال آل احمد آمده است ؟ (25/0) 4- دانای کل در داستان نویسی یعنی چه ؟ (5/0) 5- بررسی اثر از نظرگاه کاربرد زبان و قواعد آن را نقد............و بررسی آرایه های ادبی یک اثر ادبی را نقد ............... می‌نامند. (5/0) 6- در هر یک از ابیات  زیر یک آرایه ی ادبی مشخّص کنید. (5/0) الف) جانان من برخیز بر جولان برانیم         زان جا به جولان تا خط لبنان برانیم ب)  چنین گفت رستم به آواز سخت          که ای شاه شادان دل نیک بخت 7- در عبارت :خواجه احمد اورا گفت :"در همه ی کارها ناتمامی"وی نیک ازجا بشد. نیک از جای بشد یعنی چه؟(25/0) 8 – مفهوم کنایی "هفت خطّه بودن "چیست؟(25/0)

ج ) حفظ شعر (2 نمره )     ابیات زیر را کا مل کنید .    الف )  با ساربان بگویید احوال آب چشمم                  تا بر شتر نبندد............. ...............     (5/0)      ب)من اگر ...........گشتم وخوشدل چه عجب              مستحق بودم واین ها به ..........دادند.  (5/0)     ج)  هر کو شراب ........  ، .........چشیده باشد        داند که سخت باشد......................   (1)

سربلند باشید – گروه ادبیات دبیرستان شاهد