آزمون درس ادبیات (3) دبیرستان شاهد

              به نام کردگار هستی                       ا لات آزمون درس ادبیات (3) دبیرستان شاهد                  سو

نام ونام خانوادگی      ..................                                         کلاس سوم  .........                         زمان آزمون : 70 دقیقه                                                                                                                                                   تاریخ امتحان :14 /10/ 1390

الف : بیان معنی و مفهوم شعر و نثر ( 6 نمره )

-         ابیات وعبارات زیر را به نثر ساده وروان معنی کنید.

1- فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد و دایه ی ابر بهاری را فرموده تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد . ( 1 )

2- مه طاسک گردن سمندت              شب طرّه ی پرچم سیاهت   (1)

3-  تنها افراد خوش منظر اجازه ی تشرّف به خواب همایونی را دارند مانند استاد کمال الملک که ربّ النوع وجاهت اند . ( 75/0)

4- خروش آمد از باره ی هردو مرد      تو گفتی بدرّید دشت نبرد ( 75/0)

5- از گزند داس دروگر وقت هیچ روینده را زنهار نیست . (5/0)

6- امیر نیک کوفته شد و پا ی راست افگار شد . (5/

7- به شکر اندرش مزید نعمت . (5/0)

8- بوسهل بر خویشتن می ژکید . ( 25/0)

9- مدیر مدام پا پی می شد . ( 5/0)

10- مشدی حسن رفته شهر عملگی . ( 25/0)

ب) معنی لغت ،(2 نمره )  -  لغات وترکیبات مشخص شده را معنی کنید.

 - خود گنبد چنگی به دل نمی زد.       (                       )جلّا دش رسن   (              )    به گلو افکنده و خبه کرده بود فرد در آن از فرط استیصال   (             ) عقل خود را از دست می دهد. انس با شمشیری آخته   (            )  به میدان رفت. آری ، زمان فرّه    (            ) جوانی را می پژمرد .. زال با سه مجمر  (         )  و سه تن از دانایان بر پشته ای بلند بر آمد. حسنک جبّه ای داشت حبری رنگ      (                      )با سیاه می زد خلق گونه   (                 )

 

پ ) خود آزمایی ( 4 نمره)

1-  مصراع دوّم بیت" بیامد چنان تا لب هیرمند     همه دل پر از باد و لب پر ز پند " بیانگر چه حا لتی در رستم  است؟   5/0                        

2- مشبه ومشبهُ به  رادر عبارت زیربیابید وبنویسید. (5/0)           آفتاب خارو خس مزرعه ی چشم تو          مشبه:                           مشبه به :                     

 3- منظور از قبطیان و موسی (ع) در بیت " وادی پر از فرعونیان وقبطیان است             موسی جلودار است ونیل اندر میان است" چیست؟ (5/0)            قبطیان (                     )                 موسی (ع)  (                          )

4- از عبارت " مشتی رند را سیم دادند تا سنگ زنند "در مورد حسنک وزیر در تاریخ بیهقی ، چه پیامی دریافت می شود (5/0)

5- تاگور در قطعه ی " آنان که فانوسشان را بر پشت می برند / سایه هاشان پیش پایشان می افتد " به چه کسانی نظر دارد ؟ (5/0)

6- منظو ر کمال الملک از جمله ی پایا نی متن زیر چیست؟ (5/0)       - کمال الملک: استاد تویی ؛شاهکار این تابلوست . دریغ همه ی عمر یک نظر به زیر پا نینداختم.

7- محوری ترین پیام داستان گاو را بنویسید . (5/0)

8-منظوراز شاه شهید و شاه زنده درعبارت " شما که پرده ها ازصورت شاه شهید ساخته اید یکی هم ازاین شاه زنده بسازید "  چه کسانی است ؟(5/0)   شاه شهید (                            )          شاه زنده (                                  )

 ت) د رک مطلب ، (4 نمره )

1- در عبارت " این مرد لایق و دبیر کافی به نشاط قلم در نهاد و تا نزدیک نماز پیشین از همه ی این مهمّات فارغ شده بود."( 5/0 )      الف) دبیر کافی چه کسی است ؟                    ب) منظور از مهمّات چیست؟

2- مقصود از موارد مشخص شده در مصراع  زیر را بنویسید. (5/0)

ای مرغ سحر ، عشق ز پروانه بیامور

    (مرغ سحر....................پروانه .....................)

 3- در شعر زیر از تاگور ":

 ماه/روشنی اش را در سراسر آسمان می پراکند/ و لکّه های سیاهش را برای خود نگه می دارد .

کاریز خوش خیال دارد / که رودها/ تنها برای این هستند / که به او آب برسانند.

الف  ) منظور از لکّه های سیاه چیست ؟  (25/0) 

ب) مفهوم کلّی بند اوّل شعر چیست؟( 25/0)

پ) کاریز نماد چه نوع انسان هایی است ؟ (25/0)

4- در ابیات زیر از سعدی:    

                      گر کسی وصف او زمن پرسد                         بی دل از بی نشان چه گوید باز

                      عاشقان کشتـــگان معشوقند                          بر نیا ید ز کشتـــــــگان  آواز                           

الف ) مقصود از" بی دل و بی نشان "را به ترتیب بنویسید. (5/0)       بی دل :                 بی نشان :

ب) به نظر شاعر، چرا بی دل نمی تواند سخنی در باره ی بی نشان بگوید؟ ( 5/0)

5-  در بیت " فرمان رسید این خانه از دشمن بگیرید               تخت و نگین از دست اهریمن بگیرید " منظور از تخت و نگین " چیست ؟ (25/)

 

 ث) دانش های ادبی  (3 نمره)

 1- آثار زیر از چه کسانی است ؟( 5/0)

الف عزاداران بیل                             ب- نون والقلم

2- سروده های کوتاه شکسپیر چه نام دارد؟ (25/0)

3- داستان گلدسته ها و فلک در کدام اثر جلال آل احمد آمده است ؟ (25/0)

4- دانای کل در داستان نویسی یعنی چه ؟ (5/0)

5- بررسی اثر از نظرگاه کاربرد زبان و قواعد آن را نقد............و بررسی آرایه های ادبی یک اثر ادبی را نقد ............... می‌نامند. (5/0)

6- در هر یک از ابیات  زیر یک آرایه ی ادبی مشخّص کنید. (5/0)

 

الف) جانان من برخیز بر جولان برانیم         زان جا به جولان تا خط لبنان برانیم

ب)  چنین گفت رستم به آواز سخت          که ای شاه شادان دل نیک بخت

7- در عبارت :خواجه احمد اورا گفت :"در همه ی کارها ناتمامی"وی نیک ازجا بشد.

نیک از جای بشد یعنی چه؟(25/0)

 

8 مفهوم کنایی "هفت خطّه بودن "چیست؟(25/0)

 

ج ) حفظ شعر (2 نمره )     ابیات زیر را کا مل کنید .

   الف )  با ساربان بگویید احوال آب چشمم                  تا بر شتر نبندد............. ...............     (5/0) 

    ب)من اگر ...........گشتم وخوشدل چه عجب              مستحق بودم واین ها به ..........دادند.  (5/0)

    ج)  هر کو شراب ........  ، .........چشیده باشد        داند که سخت باشد......................   (1)

 

                                            سربلند باشید گروه ادبیات دبیرستان شاهد

سوالآت زمون درس ادبیات (3) دبیرستان شاهد

الف : بیان معنی و مفهوم شعر و نثر ( 6 نمره )

-         ابیات وعبارات زیر را به نثر ساده وروان معنی کنید.

1- فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد و دایه ی ابر بهاری را فرموده تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد . ( 1 )

2- مه طاسک گردن سمندت              شب طرّه ی پرچم سیاهت   (1)

3-  تنها افراد خوش منظر اجازه ی تشرّف به خواب همایونی را دارند مانند استاد کمال الملک که ربّ النوع وجاهت اند . ( 75/0)

4- خروش آمد از باره ی هردو مرد      تو گفتی بدرّید دشت نبرد ( 75/0)

5- از گزند داس دروگر وقت هیچ روینده را زنهار نیست . (5/0)

6- امیر نیک کوفته شد و پا ی راست افگار شد . (5/

7- به شکر اندرش مزید نعمت . (5/0)

8- بوسهل بر خویشتن می ژکید . ( 25/0)

9- مدیر مدام پا پی می شد . ( 5/0)

10- مشدی حسن رفته شهر عملگی . ( 25/0)

ب) معنی لغت ،(2 نمره )  -  لغات وترکیبات مشخص شده را معنی کنید.

 - خود گنبد چنگی به دل نمی زد.       (                       )جلّا دش رسن   (              )    به گلو افکنده و خبه کرده بود فرد در آن از فرط استیصال   (             ) عقل خود را از دست می دهد. انس با شمشیری آخته   (            )  به میدان رفت. آری ، زمان فرّه    (            ) جوانی را می پژمرد .. زال با سه مجمر  (         )  و سه تن از دانایان بر پشته ای بلند بر آمد. حسنک جبّه ای داشت حبری رنگ      (                      )با سیاه می زد خلق گونه   (                 )

 

پ ) خود آزمایی ( 4 نمره)

1-  مصراع دوّم بیت" بیامد چنان تا لب هیرمند     همه دل پر از باد و لب پر ز پند " بیانگر چه حا لتی در رستم  است؟   5/0                        

2- مشبه ومشبهُ به  رادر عبارت زیربیابید وبنویسید. (5/0)           آفتاب خارو خس مزرعه ی چشم تو          مشبه:                           مشبه به :                    

 3- منظور از قبطیان و موسی (ع) در بیت " وادی پر از فرعونیان وقبطیان است             موسی جلودار است ونیل اندر میان است" چیست؟ (5/0)            قبطیان (                     )                 موسی (ع)  (                          )

4- از عبارت " مشتی رند را سیم دادند تا سنگ زنند "در مورد حسنک وزیر در تاریخ بیهقی ، چه پیامی دریافت می شود (5/0)

5- تاگور در قطعه ی " آنان که فانوسشان را بر پشت می برند / سایه هاشان پیش پایشان می افتد " به چه کسانی نظر دارد ؟ (5/0)

6- منظو ر کمال الملک از جمله ی پایا نی متن زیر چیست؟ (5/0)       - کمال الملک: استاد تویی ؛شاهکار این تابلوست . دریغ همه ی عمر یک نظر به زیر پا نینداختم.

7- محوری ترین پیام داستان گاو را بنویسید . (5/0)

8-منظوراز شاه شهید و شاه زنده درعبارت " شما که پرده ها ازصورت شاه شهید ساخته اید یکی هم ازاین شاه زنده بسازید "  چه کسانی است ؟(5/0)   شاه شهید (                            )          شاه زنده (                                  )

 ت) د رک مطلب ، (4 نمره )

1- در عبارت " این مرد لایق و دبیر کافی به نشاط قلم در نهاد و تا نزدیک نماز پیشین از همه ی این مهمّات فارغ شده بود."( 5/0 )      الف) دبیر کافی چه کسی است ؟                    ب) منظور از مهمّات چیست؟

2- مقصود از موارد مشخص شده در مصراع  زیر را بنویسید. (5/0)

ای مرغ سحر ، عشق ز پروانه بیامور

    (مرغ سحر....................پروانه .....................)

 3- در شعر زیر از تاگور ":

 ماه/روشنی اش را در سراسر آسمان می پراکند/ و لکّه های سیاهش را برای خود نگه می دارد .

کاریز خوش خیال دارد / که رودها/ تنها برای این هستند / که به او آب برسانند.

الف  ) منظور از لکّه های سیاه چیست ؟  (25/0) 

ب) مفهوم کلّی بند اوّل شعر چیست؟( 25/0)

پ) کاریز نماد چه نوع انسان هایی است ؟ (25/0)

4- در ابیات زیر از سعدی:    

                      گر کسی وصف او زمن پرسد                         بی دل از بی نشان چه گوید باز

                      عاشقان کشتـــگان معشوقند                          بر نیا ید ز کشتـــــــگان  آواز                           

الف ) مقصود از" بی دل و بی نشان "را به ترتیب بنویسید. (5/0)       بی دل :                 بی نشان :

ب) به نظر شاعر، چرا بی دل نمی تواند سخنی در باره ی بی نشان بگوید؟ ( 5/0)

5-  در بیت " فرمان رسید این خانه از دشمن بگیرید               تخت و نگین از دست اهریمن بگیرید " منظور از تخت و نگین " چیست ؟ (25/)

 

 ث) دانش های ادبی  (3 نمره)

 1- آثار زیر از چه کسانی است ؟( 5/0)

الف عزاداران بیل                             ب- نون والقلم

2- سروده های کوتاه شکسپیر چه نام دارد؟ (25/0)

3- داستان گلدسته ها و فلک در کدام اثر جلال آل احمد آمده است ؟ (25/0)

4- دانای کل در داستان نویسی یعنی چه ؟ (5/0)

5- بررسی اثر از نظرگاه کاربرد زبان و قواعد آن را نقد............و بررسی آرایه های ادبی یک اثر ادبی را نقد ............... می‌نامند. (5/0)

6- در هر یک از ابیات  زیر یک آرایه ی ادبی مشخّص کنید. (5/0)

 

الف) جانان من برخیز بر جولان برانیم         زان جا به جولان تا خط لبنان برانیم

ب)  چنین گفت رستم به آواز سخت          که ای شاه شادان دل نیک بخت

7- در عبارت :خواجه احمد اورا گفت :"در همه ی کارها ناتمامی"وی نیک ازجا بشد.

نیک از جای بشد یعنی چه؟(25/0)

 

8 مفهوم کنایی "هفت خطّه بودن "چیست؟(25/0)

 

ج ) حفظ شعر (2 نمره )     ابیات زیر را کا مل کنید .

   الف )  با ساربان بگویید احوال آب چشمم                  تا بر شتر نبندد............. ...............     (5/0) 

    ب)من اگر ...........گشتم وخوشدل چه عجب              مستحق بودم واین ها به ..........دادند.  (5/0)

    ج)  هر کو شراب ........  ، .........چشیده باشد        داند که سخت باشد......................   (1)

 

زبان فارسی 2 خرداد۹۱

رشته :ریاضی وتجربی

زمان آزمون: 8 صبح

تاریخ :20/03/91

سوالات امتحانی درس : زبان فارسی 2

سال دوم  دبیرستان نمونه آیت اله طالقانی

 

 

 

به نام آفریدگار دانا

مدت آزمون :75   دقیقه

نام ونام خانوادگی :   

 

شماره صندلی :

الف زبان شناسی  ( 4 نمره )

 

 1- واحدهای تشکیل دهنده ی واژه چه نام دارندواین واحدها به چند دسته تقسیم می شوند؟نام ببرید(75/0)                  

2 - زبان به چند شکل نمود پیدا می کند؟نام ببرید.(5 /0)

 

3- شکل گفتاری کدام کلمات با شکل نوشتاری آنها تفاوت دارد؟( 5/0    )     

             خواهش                    خوردن                خوار                        خوبی

 

4- تعدادهجا و وا ج کلمات زیر را بنویسید. ( 1)   الف آینده:   هجا :          واج :              ب-   رعد   :    هجا :                     واج :  

5- نوع وند ها را درواژه های زیر بنویسید.(   5/ 0 )            سراسر   ..................                   نا اهل   ...................

 

6- زبان شناسان زبان را در سه سطح ..................،     ،        ...............................       و         .................     بررسی می کنند.(75/0)

 

 

ب- نگارش  ( 5 نمره)

7- اصلاح شکل کلمات و یکسان کردن رسم الخط در حوزه ی کدام ویرایش است ؟(5/0 )

 

8- فهرست راهنما شامل چه مطالبی است؟ چهار مورد را نام ببرید . (1)

 

 

9- عبارت زیر را ویرایش کنید :  (5/0 )      رفتن و برگشتن از نمایشگاه مدّتی زیاد طول نینجامید.

 

 

10- ازقسمت های تشکیل دهنده ی یک مقاله دو مورد را بنویسید. (5/ 0)

 

 

11- انواع مقا له  را از جهت هدف ومحتوا وشیوه ی نگارش نام ببرید.( 5/ 0)

 

 

12- انواع گزارش را از نظر حجم نام ببرید.  (5/ 0) 

 

13- سه بخش فرهنگ معین را نام ببرید. (75/ 0)

 

14-هر برگه (فیش تحقیق) چند قسمت دارد؟بنویسید. ( 75/0 )

 

 

پ دستور زبان فارسی (8  نمره )

 

15- فعل مناسب  را با توجه به نهاد کامل کنید:    قافله ی عمر می گذرد/ می گذرند ............... (   5/0 )

 

16- نقش دستوری کلمه ها ی مشخّص شده رابنویسید.  اغلب مردم عمر خیام را شاعر می شناسند . (5/0 ) 

 

17- از مصدر" گریستن " فعل های زیر رابنویسید:   (5/0 )     الف  - ماضی نقلی.......................        ب- مضارع مستمر............................

 

18- صورت مجهول جمله ی زیر را بنویسید:   حضرت پیامبر (ص) پس از فتح مکه؛  دشمنان شکست خورده را بخشیدند. ( 5/ 0)

 

19- ساختمان فعل هارااز جهت ساده ؛مرکب و...مشخّص کنید:    "  نه این روزهای عمر بر می گرددو نه این مهر و دوستی ها فراموش می گردد. ( 5/0)

 

 20- اضافه تعلقی و غیر تعلقی رامشخص کنید:  ( 1)  

   الف - قانون جاذبه  ..............ب- سرای سالمندان.....  ...........ج - دست روز گار..............

   د - شیفته ی آزادی....................

 

21- در گروه های اسمی زیر ؛نوع وابسته های پیشین وپسین رامشخص کنید. (1)

 الف صد دفتر شعر                                        ب- کامل ترین نوع ادبی

 

 

22- اجزای جمله ی زیر را با رسم نمودار درختی نشان دهید. (1 )       

  

        "علمای ادب ؛استعاره را نوعی تشبیه به شمار می آورند."

                                                                          

                                                              محل رسم نمودار :

                             

    

 

 

 

 

23 با توجّه به  جمله های زیر به سؤالات  خواسته شده پاسخ دهید.

 

 الف اگر ایمان نباشد ؛پای علم نیز لنگ است.      ب خدایا ما را از لغزش های نفس در امان بدار ولحظه ای ما را به خود وامگذار.

1- کدام جمله مرکب است ؟      (  25/0)

 

2- نوع پیوند هارا در دوجمله مشخص کنید .   (  5/0)

 

3- در جمله ی مرکب ؛هسته کدام است مشخص کنید .  ( 25 /0)

 

24 در جمله ی زیر نوع قید ها را مشخص کنید(1)

 

بیگانگی جوانان ما با ادبیات و فرهنگ ایرانی ؛روز به روز بیشتر می شود.

25- هسته ی گروه های اسمی زیر را مشخص کنید.(5/0)        اولین روزهفته                                  سرای عمید نیشابور

ت – املا وبیاموزیم (3 نمره )

26-حشو را در جمله ی زیر نشان دهید. (5/0 )

 نباید سوابق گذشته ی افراد را تنها ملاک قضاوت وداوری قرار داد.            

 

27-شکل صحیح واژه های زیر را بنویسید.  (1)  

    خان نعمت بی دریغ                                   هازم ودور اندیش                                                         رقعه ونامه  

     مخزول ونا دان                                           اشباح وسایه ها                                                       خواب گذاردانا

28-  واو مباینت چیست ؟مثالی ذکر کنید. (1 )

 

 

29-ابهام وکژ تابی جمله ی زیر رابنویسید. (5/0 )

        علی مثل خواهرش دانشجو نیست. 

 

موفق وسربلند باشید .